Profs

Hij woonde drie jaar in Hoofddorp, opende een kunstgrasveld in Haarlemmermeer en deed ooit mee met een goede doelen ’centen-actie’ in winkelcentrum Toolenburg. Een interview met: John Heitinga.

We spreken af om hem op donderdag 14 november 2013 te bellen, de dag voor zijn verjaardag. Als hij oponeemt, zijn de boodschappen gedaan en kan de familieman er even goed voor gaan zitten. Uiteraard gaat het gesprek over zijn voetbalcarrière die al op jonge leeftijd begon bij ARC in Alphen a/d Rijn en die hem via Ajax bij Atlético Madrid bracht en nu dus Everton. Maar het gaat ook over zijn keus tussen gras of kunstgras (hij heeft een duidelijke voorkeur!), zijn voetbalvoorbeelden bij Ajax (en elders) en zijn eigen voorbeeldfunctie als topvoetballer én over ‘zonder respect geen voetbal’.

Ajax

Het begint eigenlijk allemaal bij ARC in Alphen a/d Rijn (vandaar het jaarlijks ARC Heitinga Toernooi). De dan nog jonge Johnny Heitinga, geboren op 15 november 1983, groeit op in een familie waar voetbal een veel besproken onderwerp is. Hij is vier jaar als hij voor het eerst meetraint.
Na twee seizoenen ook echt meegespeeld te hebben, maakt hij de grote stap naar Ajax, mede dankzij zijn moeder die naar ‘het grote Ajax’ belt of haar zoon voor zijn verjaardag een keer mag meetrainen. Het mag, bij hoge uitzondering, en hij doet dat blijkbaar zo goed dat hij bij de club in Amsterdam mag beginnen. Het wordt de E2, net zoals iedere belofte overigens. Via de D, C, B en A groeit hij door naar ‘de grote jongens’ en onderweg komt hij allerlei bekende namen tegen zoals Patrick Ladru, Jan Olde Riekerink, Heini Otto, John van ’t Schip, Frank de Boer en Danny Blind. Bij de hoofdopleiding zijn dan Co Adriaanse en Hans Westerhof werkzaam.

‘Dat waren voor mij toch wel voorbeelden, Danny en Frank. Zij speelden op dezelfde positie in het veld en waar ik veel van geleerd heb is hun positiespel. Zij zijn zelf ook niet de grootsten en dan komt het er nog meer op aan waar je staat ten opzichte van je tegenstander. En ze zijn gewoon zeker aan de bal.’

Het is 26 augustus 2001, Johnny Heitinga is dan nog 17 jaar, als hij zijn debuut maakt in het eerste van Ajax. In De Kuip nog wel met coach Ronald Koeman langs de lijn (2-1 voor Ajax). Scoren doet Heitinga niet dat seizoen, maar hij mag wel 15 keer aantreden in het bekende rood/wit. Het seizoen daarna wordt echter een drama. Als gevolg van een knieblessure (meniscus) is hij maandenlang uitgeschakeld en moet hij zelfs vrezen voor zijn voetbalcarrière. Mede door de hulp van zijn vrienden sleept hij zich er doorheen. In de seizoenen die volgen laat hij zich rechts op het middenveld en later meer centraal (‘als een echte leerling uit de 433 Ajax-voetbalschool’) gelden als een trouwe steunpilaar in de verdediging, samen met Jaap Stam
Na zeven seizoenen Ajax 1 maakt Heitinga de stap naar het buitenland. In maart 2008 laat hij onder meer coach Marco van Basten weten dat hij het rood-wit verruilt voor het rood-wit-blauw van Atlético Madrid. Als transfersom wordt een bedrag genoemd van tien miljoen euro. In zijn eerste Spaanse seizoen speelt hij 27 wedstrijden waarin de geboren verdediger maar liefst drie keer scoort. Tot een tweede seizoen komt het niet, want het Everton uit Liverpool klopt op de kleedkamerdeur. Heitinga gaat voor een bedrag van ruim 7 miljoen euro over naar Goodison Park om daar Joleon Lescott te vervangen. Er wordt getekend voor 5 jaar. In zijn eerste seizoen voor de volksclub uit 1878 komt hij maar liefst 31 keer uit in het opvallend blauw. Na dit seizoen is de verdediger met rugnummer 5 dus transfervrij.
Aantal interlands (Heitinga speelt hier onder rugnummer 3) inmiddels: 85 met absoluut hoogtepunt een tweede plaats bij het WK in Afrika (al moet hij wel voortijdig het veld verlaten wegens twee keer geel).

Voorbeeld 1

Hij zei het al eerder. Danny Blind en Frank de Boer waren voor hem grote voorbeelden waar hij op voetbalgebied het nodige van geleerd heeft. Zeker toen hij met hen ging spelen. Nu zou hij heel graag met Messi willen spelen. In Barcelona. ‘Ik houd van een speelstijl met lef, zoals Barcelona dat kan spelen. Altijd op de helft van je tegenstander en in controle.’ Over Messi zelf: ‘Een prachtig voorbeeld, als voetballer en als mens.’

Voorbeeld 2

Dat Heitinga als profvoetballer op zijn beurt ook een voorbeeld is, vooral voor de jeugd, weet hij. ‘Daar ben je je wel van bewust, ja. Want als wij als profvoetballer iets doen, dan mogen zij dat ook.’ Dat geldt ook op het veld zelf. ‘Of voetbal harder is geworden de afgelopen jaren, dat durf ik niet te zeggen. Maar ik weet wel dat voetbal an sich een harde sport is. En het is een contactsport waar veel emotie bij komt. Vooral jongeren kijken aar jou als voetballer en kopiëren dat.’ En vervolgens: ‘Zelf vind ik het niet erg om de grens op te zoeken. Maar er zit wel een verschil tussen hard en over de schreef gaan.’

Voorbeeld 3

In het kader van voorbeeldfunctie – Heitinga vindt het niet meer dan normaal dat ‘Bekende Nederlanders’ hun bekendheid in zetten voor een goed doel. Zelf is hij sinds augustus 2011 ambassadeur voor het Sterrenfonds. Een fonds dat kinderen in de leeftijd van 0 tot 16 jaar een helpende hand biedt zodra zij een steuntje in de rug nodig hebben. Of dat nu is omdat ze ernstig ziek zijn, hun ouders (tijdelijk) niet voor ze kunnen zorgen, ze steun nodig hebben in hun ontwikkeling of om dat ze in financieel moeilijke situaties leven. Het Sterrenfonds adopteert afgeronde materiële projecten in Nederland om ze binnen zo kort mogelijke tijd te realiseren.

Zonder respect geen ….’

Heitinga weet dat er in Nederland op en rond de velden actie gevoerd wordtonder de titel ‘zonder respect geen voetbal’. Hij vindt het een prima uitgangspunt. ‘Want onder onsportief gedrag – daar lijdt het voetbal alleen maar onder. Net zoals de sfeer.’ Verder: ‘Respect is altijd belangrijk, ook bij een foute beslissing moet je respect tonen richting scheidsrechter. Wij profvoetballers hebben daar een belangrijke voorbeeldfunctie in.’

Gras of …

‘Gras natuurlijk’, is de directe reactie die overeenkomt met zijn reactie bij de opening van een Johan Cruijff kunstgrascourt. Daar liet hij weten dat voetballen op kunstgras een soort zaalvoetbal was met een open dak.‘Gras dus, dat is pas echt voetbal.’ Al begrijpt hij de clubs zelf wel. ‘Maar ik blijf van mening dat je met kunstgras toch de charme van het echte voetbal kwijt raakt.’

Tot slot de vraag over zijn toekomst. Hoe ziet die er uit?

Onzeker, laat hij weten, want dit is het laatste jaar dat hij onder contract staat bij Everton. Een nieuwe club mag best uit een warm land komen.

(Het wordt Fulham, daarna Duitsland en in 2015 keert Heitinga terug bij Ajax)